Άνω ΛιόσιαΤα άρθρα που σχετίζονται με την περιοχή μας και με την ενορία μας. Ο Τόπος μας
Ξεκινάμε ένα μικρό, ξεχωριστό ταξίδι σε απόσταση λίγων μόλις χιλιόμετρων από το κέντρο της Αθήνας, στα όμορφα Άνω Λιόσια.
Τα Άνω Λιόσια υπήρξαν ανέκαθεν δορυφορικό χωριό της Φυλής (Χασιάς), του προνομιακού κεφαλοχωρίου της Πάρνηθας, όπου κατά την αρχαιότητα βρισκόταν ο ομώνυμος δήμος . Η περιοχή καταλαμβάνει μεγάλη έκταση και περιλαμβάνει πολλούς συνοικισμούς. Ο συνοικισμός μας έχει πάρει την ονομασία του από το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, το οποίο βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το σχολείο μας. Η θέα προς τον επιβλητικό ορεινό όγκο της Πάρνηθας με το γνωστό μοναστήρι του Αγίου Κυπριανού, σκαρφαλωμένο στους βράχους της, είναι απίστευτα όμορφη. Οι κάτοικοι της περιοχής είναι άνθρωποι εγκάρδιοι, άνθρωποι του μόχθου και της διαρκούς προσπάθειας με ποικίλες πολιτισμικές καταβολές ˙αγωνίζονται για την αναβάθμιση της ποιότητας και των συνθηκών ζωής της περιοχής τους, για την διατήρηση των παραδόσεών τους συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στη διαμόρφωση και ανάπτυξη ενός γόνιμου πολυπολιτισμικού χαρακτήρα του τόπου στον οποίο ζουν. Από την άλλη πλευρά, η νέα γενιά προσπαθεί με εξίσου μεγάλη διάθεση και κέφι να βοηθήσει στην αναβάθμιση της περιοχής και στην προβολή της προς τα έξω με διάφορους τρόπους, κυρίως μέσω πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων. Τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα ο αθλητισμός κερδίζει ολοένα και μεγαλύτερο έδαφος, καθώς τα Άνω Λιόσια διαθέτουν σύγχρονες αθλητικές εγκαταστάσεις (γήπεδα, πισίνες, γυμναστήρια), όπου οι νέοι έχουν τη δυνατότητα να αθληθούν και να ψυχαγωγηθούν δημιουργικά, ενώ η συμμετοχή τους σε επίσημους αγώνες έχει στεφθεί με επιτυχίες, διακρίσεις και βραβεύσεις. Aξίζει να αναφερθούμε στην ιστορική μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, η οποία, εκτός από τον σημαντικό ρόλο που διαδραμάτισε κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, προσφέρει και στις μέρες μας σπουδαίο φιλανθρωπικό αλλά και παιδευτικό έργο. Στον χώρο της φιλοξενεί μουσείο με αξιόλογα ιστορικά, εκκλησιαστικά και λαογραφικά εκθέματα. Κάθε Κυριακή λειτουργεί κατηχητικό σχολείο για τους νέους, ενώ, παράλληλα, πραγματοποιούνται μαθήματα αγιογραφίας, καθώς και άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Τελικά, αξίζει να κάνει κάποιος αυτό το μικρό ταξίδι για να επισκεφτεί την περιοχή μας; Η απάντηση θα είναι δική σας …
Η Ενορία μας
Μνημείο όχι μόνο εκκλησιαστικής αλλά ιστορικής και εθνικής σημασίας είναι η Ιερά Μονή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου και Ευαγγελιστού στα Άνω Λιόσια. Ο εσωτερικός χώρος της Μονής με το Ναό και τα κτήρια του πνευματικού κέντρου και λαογραφικού μουσείου είναι τέλεια εναρμονισμένος με το φυσικό περιβάλλον και με την ηρεμία και την πνευματικότητα που αποπνέει αποτελεί πόλο έλξης των πιστών αλλά και κάθε επισκέπτη, ο οποίος επιθυμεί να νιώσει τη θαλπωρή και τη φιλόξενη ατμόσφαιρά του.
ΙστορίαΓια την παλιά Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου Χασιάς δεν έχουμε πολλά ιστορικά στοιχεία. Δεν γνωρίζουμε, λοιπόν, την ακριβή ημερομηνία ιδρύσεώς της. Τα επίσημα σωζόμενα κείμενα που υπάρχουν ανάγονται στον 18ο αιώνα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τότε ιδρύθηκε. Ενδέχεται η δραστηριότητά της να υφίσταται ήδη από το 1615, έτος κατά το οποίο η Μονή συνεργάζεται με το μοναστήρι της Άγιας Τριάδος. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας πρωταγωνίστησε στη διατήρηση της εθνικής συνείδησης των υποδούλων, στη διάδοση της πίστης, της ιστορίας, του πολιτισμού. Ευρισκόμενη η Ιερά Μονή στην περιοχή των Άνω Λιοσίων, ήταν εκ των πραγμάτων στο επίκεντρο των γεγονότων, διότι τα Λιόσια υπήρξαν δορυφορικό χωριό της Χασιάς, του προνομιακού κεφαλοχωρίου της Πάρνηθας. Με την έναρξη της επανάστασης εκεί εγκαθίσταται το ελληνικό στρατηγείο και δίνονται ιστορικές μάχες, για να επιτευχθεί το ποθούμενο. Ο Άγιος Ιωάννης γίνεται αρωγός στις προσπάθειες των σκλαβωμένων Ελλήνων και ένθερμος συμπαραστάτης στις κακουχίες των κατακτημένων. Λόγω της γεωγραφικής θέσης της Ιεράς Μονής και εξαιτίας της συμμετοχής των ιερωμένων της στον αγώνα της απελευθέρωσης, κατά την περίοδο αυτή διαδραματίζονται πολλά γεγονότα. Στις 31 Μαρτίου του 1833 έρχεται η ποθούμενη ημέρα κατά την οποία αποχωρούν οι Τούρκοι από την Αττική. Με το Βασιλικό Διάταγμα της 25ης Σεπτεμβρίου 1833 το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου κρίνεται διαλυόμενο, γιατί έχει λιγότερους από έξι μοναχούς. Πέραν τούτου μια ακόμα πνευματική συνεισφορά του παλιού μοναστηριού είναι η λειτουργία του ως σχολείο ελληνικών γραμμάτων. Μετά τις καταστροφές που υπέστη η παλιά Ιερά Μονή και τη διάλυση που επήλθε επί Όθωνος και Αντιβασιλείας, παρέμεινε μόνο ο ερειπωμένος Ναός του Αγίου Ιωάννου. Το 1920 εμφανίζεται ο θεοσεβής Ανδρέας Γκριτζάλης, ο οποίος καταγόταν από τις Κυκλάδες, υπηρέτησε επί πολλά έτη στο εμπορικό ναυτικό ως μηχανικός και άρχισε να ανοικοδομεί το Ναό. Στις οικονομικές δυσκολίες που συναντούσε παρακαλούσε τον Άγιο, ο οποίος του υποδείκνυε σε ποιες οικογένειες θα απευθυνόταν, ώστε να συμβάλουν στο έργο της ανοικοδόμησης. Επίσης, η εικόνα που βρήκε ο θεοφιλής Ανδρέας, επιτελούσε θαύματα. Μάλιστα, κατά την κατοχή, πολλοί θυμούνται ότι την περιοχή σκέπαζε ένα σύννεφο και δεν γίνονταν στο σημείο αυτό βομβαρδισμοί. Έτσι, οι κάτοικοι ονόμασαν τον Άγιο «Βομβιστή ή Κανονιέρη». Ύστερα από τις πρωτοβουλίες που ανέλαβε ο Ανδρέας Γκριτζάλης οι κάτοικοι της περιοχής ευαισθητοποιήθηκαν και αποφάσισαν να αγωνιστούν, ώστε στο παλιό μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου να ιδρυθεί Ενορία. Το Δημοτικό Συμβούλιο Άνω Λιοσίων κατά τη συνεδρίασή του στις 4 Οκτωβρίου 1977 με θετική εισήγηση του προέδρου του Γεωργίου Λιόση αποφασίζει την ίδρυση Ενορίας επ’ ονόματι του Αγίου Ιωάννου Θεολόγου. Το 1999 ο παλιός Ιερός Ναός υπέστη σοβαρές ζημιές λόγω των σφοδρών σεισμικών δονήσεων. Λόγω παλαιότητας εκλήθη η Αρχαιολογική Υπηρεσία, η οποία επισκεύασε το Ναό και αποκάλυψε την πέτρα, με αποτέλεσμα να γίνει σήμερα το «στολίδι» της περιοχής. Με την επίγνωση της ιστορικής σημασίας του παλιού μοναστηριού και των προσπαθειών για ίδρυση Ενορίας υλοποιήθηκε το όραμα της ανοικοδόμησης νέου Ναού, ο οποίος λειτουργεί ως πνευματικός πνεύμονας στην περιοχή. Ο επισκέπτης βλέπει, από τη μία πλευρά, τον τάφο του μακαριστού Ανδρέα, τα ψηλά κυπαρίσσια, την επιγραφή χαραγμένη στο οριζόντιο δοκάρι, την τοιχογραφία στο τύμπανο της αψίδας και αναπολεί το παρελθόν. Από την άλλη πλευρά, εισερχόμενος στο νέο Ναό και προσευχόμενος, χαίρεται για τους νέους στόχους και συμβάλλει κατά το μέτρο των δυνατοτήτων του, για να προσεγγίσει το μέλλον…
Πηγή: ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ Ν. ΜΠΟΥΡΝΕΛΗ, «Ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος Άνω Λιοσίων» Σήμερα, η Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου συνεχίζοντας επάξια της ιστορίας της, προσφέρει τεράστιο πνευματικό έργο, «έργο ζωής»:
Επισκεφτείτε τη σελίδα της Μονής «Άγιος Ιωάννης Άνω Λιοσίων», για περισσότερη ενημέρωση.
Ευχαριστούμε ολόψυχα τον Πατέρα Νικόλαο Φωτείνη για την φιλοξενία του και την προσφορά του στην Ενορία μας.
Φωτογραφικό υλικό - Ο Τόπος μας
Φωτογραφικό υλικό - Ι.Ν. Αγ. Ιωάννη
Εσωτερικό του Ι.Ν. Αγίου Ιωάννου
Πνευματικό κέντρο Χώρος προσευχής ΑΝΔΡΕΑ ΓΚΡΙΤΖΑΛΗ
Λαογραφικό Μουσείο          |
